Alfred Hitchcock, sinemanın tartışılmaz ustası. Sanat formunu teknik ve görsel açıdan eksiksiz bir şekilde kavrayarak bunu filmlerine yansıtması; izleyiciler katillerin ve tetikçilerin berbat hayatlarını izlerken etraflarına kompleks sinematik dünyalar inşa etmesini sağladı.
Peki ama Hitchcock bunu tam olarak nasıl yaptı? Youtube’da “This Guy Edits” kanalının kurucusu Sven Pape, harika bir montajla ustanın sinematik tekniklerini biz sevenleri ve meraklıları özetlemiş.
Sinema tarihinin en heyecanlı, en iyi anlatılan öykülerini daha iyi anlayabilmemizi sağlamak adına Hitchcock’un tüm filmlerinde kullandığı teknikler olmasa da çoğunda kullandığı üç tekniğe odaklanmış. Gelin Alfred Hitchcock’un en önemli sinema tekniklerine birlikte göz atalım:
İlk olarak Henri Chomette tarafından ortaya atılan “saf sinema” terimi, sonrasında ünlü dadaistler ve yönetmenler René Clair, Hans Richter, Fernand Léger ve Viking Eggeling gibi isimler tarafından da benimsenmeye ve kullanılmaya başlandı. Arı sinema, hareket, görsel kompozisyon ve ritim gibi filmin saf elementlerine odaklanıyordu. Bu amaçlarını hikaye ve olay örgüsünü minimize ederek; yakın çekimler, kaydırmalı çekimler, çeşitli montajlar (Kuleşov Efekti), lens bozuklukları ve benzeri teknikleri kullanarak gerçekleştiriyorlardı.
Hitchcock biyografisi yazarı Donald Spoto‘nun da dediği gibi Hitchcock kariyerinin her yerinde saf sinemadan hoşlandığını belirtmiş ve bu ifadeyi kullanmıştır. Filmlerinde de duyguları seyirciye aktarmak için diyaloglardan ziyade görüntüye odaklanmayı tercih etmiş ve inanılmaz bir görsel anlatıcı haline gelmiştir. Aynı zamanda Sovyet montaj teorisini kullanan Lev Kuleshov, Dziga Vertov gibi yönetmenleri, filmlerini biçimsel olarak harika işlediklerinden dolayı takdir ettiği açıktır.
Kendisine boşuna “gerilimin ustası” demiyorlar. Hitchcock kariyerini, izleyicileri diken üstünde tutmak, perdenin diğer tarafında ne olduğunu öğrenmeleri için sabırla bekletmek ve en uygun zamanda perdeyi kaldırmalarını sağlayarak onları korkunç gerçekle yüzleştirmek üzerine inşa etmiştir.
Eğer siz de gerilim ya da suç filmi çekmek istiyorsanız ama hangi teknikleri kullanacağınızı bilmiyorsanız yönetmenin bu konuyla ilgili söylediği şu cümleye kulak verin:
“Patlama dehşet saçmaz, dehşet onun beklentisindedir.”
Videonun yaratıcısı Sven Pape tarafından yapılmış ilginç ve güzel bir gözlem. Hitchcock, filmlerinin başlangıcında, tesadüfi bir durumun gerçekleşmesine izin veriyor.
Genelde içleri fesat olan karakterlerinin kötü kaderlerinin “tesadüfen” gerçekleşmesi için neden rastlantılara izin vermesin ki zaten?
Videonun tamamını buradan izleyebilirsiniz: